Okres zmagań z pogaństwem, krwawego i duchowego prześladowania Kościoła, a rozszerzania się chrześcijaństwa w obrębie państwa rzymskiego, to okres rozpięty pomiędzy 33-313 r. po n. Chr. Prześladowanie chrześcijan za Domicyana i Trajana, co trwało aż do początku panowania cesarza Konstantyna. Zmaganie filozofii pogańskiej z chrześcijańską, która nie uległa pogańskim bajkopisarzom i mówcom.
Prześladowanie chrześcijan (II.) za Domicyana. Dla pogańskiego świata, ubóstwiającego państwo i władzę cesarską, zupełnie nową była zasada chrześcijańska, że bardziej Boga trzeba słuchać, aniżeli ludzi. Podobne pojęcia oburzać musiały szczególnie rzymski rząd i cesarzy, mającym pod tym względem przesadne uroszczenia. To też, gdy wstąpił na tron Domicyan, który panował pomiędzy 81-96 r. po n. Chr., przejęty wygórowanym wyobrażeniem o swojej władzy, chrześcijanie zachowujący się opornie wobec kultu osoby cesarza, popadli w nowe a gwałtowne prześladowania, gdyż zarzucane im przewinienia podciągnięte zostały pod kategorię świętokradztwa. Odtąd religia chrześcijańska zostaje wprost zakazaną, jej wyznawcy wyjęci z pod prawa, postawieni na równi z rozbojnikami, których ścigać i karać należy całą potęgą ramienia rządowego.
Foto Coloseum w Rzymie o zmierzchu.To zdjęcie zostało poddane obróbce cyfrowej i może się różnić od wersji oryginalnej. Modyfikacja została wykonana przez użytkownika Vassil. Autor: Diliff. Źródło: Praca własna. Data: 30 kwiecień 2007. CC BY-SA 2.5.
Tym zaś surowsze było to prześladowanie, gdy się okazało, że nowa religia znalazła wyznawców i to nawet pośród rodziny cesarskiej Flawiuszów. Nie przebaczano więc nikomu; wyniszczyć chrześcijan do szczętu, stało się zadaniem rządu. Wśród tysiąca ofiar, nieznanych z imienia i stanowiska, ginie konsul Flawiusz Klemens, jego zaś żona Domicylla, wnuczka Wespazjana, idzie na wygnanie.
Foto portu morskiego wyspy Patmos, położonej w południowo-wschodniej części Morza Egejskiego, przynależna do Grecji. Autor: Chris Vlachas. Praca własna. Wykonano: sierpień 2008. Licencja: Creative Commons.
Na uwagę jeszcze zasługuje męczeństwo św. Jana, apostoła. Prześladowanie zastało go w Efezie, gdzie obrał siedzibę biskupią , skąd rozpościerał troskliwą opiekę nad Kościołem w Azji Mniejszej, szarpanym już wtedy niezgodą i błędnowierstwem. Dlatego apostoł ten ze szczególniejszym naciskiem w listach i mowach swoich zalecał miłość wzajemną. Wrzucony na rozkaz cesarski w kocioł wrzącego oleju, cudem Bożym ocalał z tej katuszy. Skazany następnie na wygnanie na odludną wyspę Patmos, otrzymał tam prorocze widzenie przyszłych losów Kościoła, które zapisał w księdze Objawienia (Apokalipsie).
Prześladowanie (III.) za Trajana. – Ojcowie Apostolscy. Prześladowanie chrześcijan rozpoczęte za Domicyana, trwało odtąd aż do czasów Konstantyna. Stopień gwałtowności jego zmieniał się wprawdzie często wedle upodobania cesarzy, ale sama jej istota nie zmieniała się zasadniczo w niczym. Prześladowania następne wywołała nie tylko próżność i pycha cezarów jak Domicyana, ale też chciwość kapłanów pogańskich, którzy wraz z krzewieniem się chrześcijaństwa tracili liczne swe korzyści, z ofiar bałwochwalczych płynące; nie mniej także przyczyniła się do tego usłużność urzędników dla rozporządzeń rządowych i mylne ich przekonanie, że nową naukę nie da się pogodzić z ustrojem państwa, ale przeciwnie sprowadzić musi jego upadek. Świadectwa w tym względzie dostarcza list Pliniusza, wielkorządcy Bitynii (w Azji Mniejszej), pisany do cesarza Trajana, który panował w latach 98 do 117 r. po n. Chr. W liście tym opisuje on sposób odprawiania nabożeństwa przez chrześcijan, oddaje on ich cnotom zasłużoną pochwałę, a w końcu pyta, czy ma ich karać jako wyznawców nowej religii, czy zostawić w pokoju.
Domek NM Panny w Efezie;dzisiejsza Turcja. Autor tego foto nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono zatem, że to Mfryc (w oparciu o szablon praw autorskich). Źródło również nie zostało podane w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to praca własna (w oparciu o szablon praw autorskich). CC BY-SA 2.5 - Wikimedia Commons.
Trajan był monarchą roztropnym i ludzkim; odpowiedział przeto, że nie ma potrzeby ich wyszukiwać, ale gdyby ich oskarżono i udowodniono, że są szkodliwymi, należy ich karać. Odpowiedź ta spowodowała cały szereg prześladowań; niejeden bowiem z urzędników dla zyskania pochwaly przełożonych stosował wobec chrześcijan pełną surowość prawa rzymskiego o stowarzyszeniach niedozwolonych, czyli o sektach religijnych przez państwo nieuznanych. Ofiarą tego prześladowania stał się także św. Ignacy, biskup antyocheński. W drodze do Rzymu napisał 7 listów do ważniejszych gmin chrześcijańskich w Azji Mniejszej, a listy te stanowią nieocenione źródło najdawniejszej tradycji apostolskiej. Takich jak on, bezpośrednich świadków tej tradycji, sześciu jeszcze zostawiło pisma, mianowicie: Klemens Rzymski, Barnabasz, Polikarp, Hermas, Papias i bezimienny autor listu do Diogneta, a wszyscy mają nazwę Ojców Apostolskich. Przywieziony do Rzymu, wrzucony został św. Ignacy w Koloseum lwom na pożarcie w 107 r. po n. Chr. W krwi jego maczano gabki, a pozostałe szczątki z czcią przechowywano w grobie. Śmierć jego dała przeto szczególną cześć relikwii; odtąd też na grobach męczenników odprawiano Msze św., a dzień ich zgonu obchodzono corocznie jako pamiątkę uroczystą (dies natalitiae).
Chrześcijaństwo wobec filozofii pogańskiej. Po bezskutecznych usiłowaniach zniszczenia Kościoła Chrystusowego przemocą i krwawymi wyrokami, przyjęło pogaństwo za sprzymierzeńca we walce z chrystianizmem ówczesną filozofię pogańską. Filozofowie pogańscy patrzyli niechętnie na nową naukę od czasu, gdy ta stała się jawną i wywierała potężny wpływ na wszystkie warstwy społeczne. Religia bowiem Chrystusowa w prostych prawdach, które głosiła, rozwiązywała najważniejsze zagadnienia życiowe, tłumaczyła jasno powszechnie rozstrząsaną kwestię dobra i zła na świecie, wskazywała doniosłe zadania człowieka na ziemi i jego przeznaczenie w wieczności. Całą treścią swą bezmiernie wyższą od chwiejnych zasad filozofii pogańskiej, robijała wszystkie wywody filozofów i coraz bardziej podkopywała ich prawdziwość. Gdy umiejętne z nimi zmagania (dysputa i polemika) nie zdołały powstrzymać groźnych dla nich chrześcijańskich postępów, chwycili się fałszu i przewrotności, aby tego, czego tortury i męczeństwo dokazać nie zdołały, tą nową bronią zohydzić naukę Chrystusa i skutki jej zniweczyć.
Głównym przedstawicielem tego kierunku umiejętności pogańskiej był Celsus r.150 po n. Chr., epikurejczyk, który zwalczał księgi św. rozumowaniem i szyderstwem. Obok niego stanał Lucyan, a obdarzony subtelną dialektyką i werwą jadowitą, nie zbijał lecz wyśmiewał zasady chrześcijańskie. - Równie bezsilne były ciosy Krescensa a później Porfiryusza, którzy wysilali rozum swój i erudycję na gromadzenie zarzutów naukowych przeciw Kościołowi; z ich też pism, jakby z arsenału, dobywali pocisków liczni prześladowcy wieku następnego. Za nimi dążył nadto cały zastęp pamflecistów wszelkiego rodzaju jak Filostrat, Hierokles itp., którzy niestrudzenie już to w satyrze i ironii, już to w obelgach i oszczerstwach, nie szczędzili religii chrześcijańskiej, byle tylko w opinii publicznej jej zaszkodzić i wpływ jej umniejszyć.
Źródło: Fragment z publikacji książkowej "Historia Kościoła Katolickiego" autorstwa: ks. dr Władysława Alojzego Jougana.
Pozwolenie na pierwszy wydruk wydane zostało przez ś.p. Arcybiskupa metropolitę lwowskiego obrz. łacińskiego Seweryna, dnia 2. września 1899 roku.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Koloseum#/media/File:Colosseum_in_Rome-April_2007-1-_copie_2B.jpg
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/ff/Skala-of-patmos.JPG?uselang=pl
https://pl.wikipedia.org/wiki/Dom_Marii_Dziewicy#/media/File:House_of_the_Virgin_Mary.jpg
