17 września 1939 rok – Dwulicowość Sojuszników / 1
ABBEVILLE - miasto w północnej Francji, u ujścia Sommy, symbol nielojalności aliantów (Francji i Anglii) w stosunku do Polski we wrześniu 1939 r.
Wobec niemieckiego zagrożenia w maju 1939 r. zostały przeprowadzone w Paryżu rozmowy między polskim ministrem spraw wojskowych, gen. T. Kasprzyckim a gen. M.G. Gamelinem, w rezultacie 19 maja 1939 r. podpisany został protokół o współpracy wojskowej między Polską a Francją; wykonanie klauzuli protokołu strona francuska uzależniła od dodatkowej umowy politycznej określającej casus belli; umowa ta została podpisana 4 września 1939 r. po wypowiedzeniu przez Francję wojny Niemcom (3 września); zgodnie z umową w 15 dniu powszechnej mobilizacji (czyli faktycznie 18 września) armija francuska miała podjąć akcję lotniczą na Niemcy i działania ofensywne na lądzie, odciążąjące front polski.
17 – 21 lipca 1939 przebywający w Warszawie brytyjski gen. W. Ironside, przewidywany na szefa brytyjskiego Sztabu Imperialnego, potwierdził wcześniejsze brytyjskie zobowiązania udzielenia Polsce pomocy i zapewnił, że brytyjskie siły lądowe wysłane do Francji z chwilą przystąpienia Wielkiej Brytanii do działań wojennych wezmą udział we francuskiej ofensywie przeciwko Niemcom; zobowiązania te zostały potwierdzone w sojuszu polityczno - wojskowym zawartym między Polską a Wielką Brytanią 25 sierpnia 1939 r.
12 września 1939 r. na posiedzeniu Rady Najwyższej Sprzymierzonych w Abbeville zapadła ostateczna decyzja, że Polsce nie zostanie udzielona pomoc, zagwarantowana w układach; Rada Najwyższa zatwierdziła też decyzję gen. Gamelina o wstrzymaniu natarcia francuskiego; Polaków o tym nie powiadomiono; nie wiedzieli oni także i o tym, że już przed wojną zapadły decyzje strategiczne, w myśl których natychmiastowa pomoc militarna dla Polski nie wchodziła w rachubę; Anglia i Francja konsekwentnie realizowały założenia, że w I fazie wojny państwa zachodnie będą prowadziły tylko obronę strategiczną; rozpoczęła się „dziwna wojna” ze wszystkimi tego skutkami.
22 maja 1940 Abbeville zostało zdobyte przez niemiecki zagon pancerny z korpusu H. Guderiana; umożliwiło to Niemcom wyjście nad kanał La Manche, co doprowadziło do rozcięcia wojsk francuskich, ułatwiło wykonanie manewru w kierunku Dunkierki oraz zniszczenia wojsk franc,- bryt – belg. We Flandrii; dywizja pancerna gen Ch. de Gallue'a podjęła próbę odzyskania Abbeville; po początkowym powodzeniu kontrofensywa załamała się, ponieważ dowództwo alianckie zrezygnowało z udzielenia dywizji wsparcia lotniczego i lądowego.
Autor Hasła:Dr. Andrzej Leszek Szczęśniak
Źródła:Encyklopedia "Białych Plam". Tom I. Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne Radom 2000.; Komitet Naukowy: prof. Henryk Kiereś -przewodniczący, dr Jacek Bartyzel, ks. prof. Stanisław Kowalczyk. dr Stanisław Majdański, prof. Jerzy Robert Nowak, prof. Mieczysław Smoleń, dr Andrzej Leszek Szczęśniak, ks. prof. Zygmunt Zieliński.
Redakcja: Marzena Korytkowska, Jolanta Koziej, Joanna Warecka, Krzysztof Warecki, Artur Winiarczyk (redaktor naczelny)